Leden aan het woord

Aandachtsgebied: ICT, IV, fysieke veiligheid. 10+ Jaar ervaring met leidinggeven aan 100+ mensen met een bèta-achtergrond.

Veiligheid: is een basisbehoefte.

Grootste risico: door de snelle ontwikkeling en mogelijkheden van nieuwe technologieën kan het verschil tussen mensen die wel en niet meekomen te groot worden. Met te grote ongelijkheid komt de stabiliteit van de samenleving in het gedrang. Inclusie is van groot belang. Democratie is een geweldige manier om de macht te verdelen zodat niemand (mens of kleine groep, staat of bedrijf) absolute macht kan verwerven.

Aandachtsgebied: high-tech, interactie safety-security, risicomodellering, kwantitatieve analyse

Veiligheid: of beter gezegd risicomanagement is een enabler. Goed risicomanagement zorgt ervoor dat we kunnen innoveren, dat we kunnen produceren, dat ons land niet onder water loopt, dat we veilig wonen en ons werk kunnen doen. Te vaak gaat het over de lasten van risicomanagement (kosten, compliance, toezicht); we zouden het veel meer over de lusten van risicomanagement moeten hebben: hogere productiviteit, minder ongelukken, maar ook de (business-)mogelijkheden van bij voorbeeld predictive maintenance en andere data analytics.

Grootste risico: gebrek aan daadkracht.

Aandachtsgebied: patiëntveiligheid

Veiligheid: ontstaat door, is een gevolg van, de manier van doen, een cultuurfenomeen. Het is samen met de patiënt, multidisciplinair, bij voorkeur zelfs onder regie van de patiënt, bepalen hoe de hulpvraag wordt aangepakt en welk doel en welke uitkomst nagestreefd worden. Wat heeft zin en wat geeft zin zijn centrale thema’s. Als basis gelden voor alle partijen duidelijke, hanteerbare structuur- en procesafspraken, die bij voortduring constructief ter discussie gesteld (mogen) worden. Hierbij is ieders inbreng gelijkwaardig.

Grootste risico: in de patiëntenzorg is de laatste jaren vooral veel aandacht uitgegaan naar structuur- en procesfenomenen. Hierdoor is een overdaad aan controleren, protocolleren, registreren ontstaan, waarbij veel nadruk ligt op fouten vermijden, van fouten leren. Deze gang van zaken vormt intussen een groot risico. Dataverzamelingen zorgen voor bureaucratie, zijn vooral bedoeld voor derden, niet voor hulpverleners, en leiden af van zorgverlening. Nut en noodzaak worden betwist. Het kan tot schijnveiligheid leiden. Zorg is grotendeels geen technisch vraagstuk, maar vooral een intermenselijk vraagstuk, waarbij het ontmoeten van de ander centraal staat. Zorgprocessen moeten in orde zijn, maar mogen geen hindernis worden om goede en veilige zorg te verlenen. Het samenwerken met de patiënt is onderbelicht. Het leidt tot zorg die weliswaar stoelt op wetenschappelijke inzichten, maar in de ogen van patiënten en ook hulpverleners geen goede zorg genoemd mag worden.

Aandachtsgebied: Governance, Risk en Compliance

Veiligheid: is misschien wel de meest misbruikte term. Onder deze noemer wordt heel veel aandacht gevraagd. Als veiligheid zo vaak misbruikt wordt dan heeft het geen effect meer. Om deze reden kunnen dit soort grote termen in mijn visie alleen relevant worden als ze in relatie tot andere onderwerpen worden gebracht. Dit kan net zo goed ‘de snelheid van innoveren zijn’ of ‘de continuïteit van het bedrijf’ dan wel de ‘privacy gevoeligheid van data’. Bedrijven zijn in eerste aanleg verantwoordelijk voor het organiseren van een veilige omgeving. Dit zal moeten gebeuren in samenspraak met de mensen / stakeholders waarom het gaat en die er invloed op hebben. Het bewust overtreden van regels zal bestraft moeten worden door overheid. Onbewuste overtredingen kunnen gebeuren en zullen we van moeten willen leren en er alles aan doen om het niet nogmaals te laten gebeuren. Hier hebben organisaties een grote verantwoordelijkheid in. Echter, 100% veilig bestaat niet. Als alles goed is georganiseerd dan nog kan het fout gaan. Wel van leren maar dan niet beschuldigen.

Grootste risico: dat organisaties geen risico’s meer durven te nemen enerzijds en anderzijds dat organisaties lam gelegd worden door de bureaucratie rondom het vastleggen en verantwoorden van alles wat geëist wordt rondom risico’s. De grote uitdaging is om de balans hier tussen te vinden en het werkbaar te houden voor medewerkers.

Aandachtsgebied: financiën voor de gemeente als geheel en bestuurlijk risicomanagement bij grote projecten in de leefomgeving: de grote infrastructurele werken in Amsterdam en grote projecten in het sociaal maatschappelijke domein.

Veiligheid: is weten en begrijpen waar je mee bezig bent en daarbij op verantwoorde wijze en goed geïnformeerd beslissingen nemen. Grote risico’s ontstaan als in de besluitvorming niet de juiste competenties (mensen) zijn vertegenwoordigd en niet de juiste informatie voorhanden is.

Grootste risico: in mijn idee bestaat er niet zoiets als het grootste risico, net zo min als er een enkele doorslaggevende succesfactor is. Risicomanagement gaat om cultuur: een open en transparante cultuur waarin stakeholders met elkaar het gesprek over risico’s kunnen voeren en bepalen hoe met risico om te gaan. Het grootste risico is dan vaak het meest urgente risico op de lijst van alle voor de stakeholders belangrijke risico’s.

Risico, veiligheid en kwaliteit staan bij Peter Appel Transport voorop. In 2016 zijn wij gestart met het platform Risk, Safety en Quality (RSQ). Ik geef richting aan de RSQ mindset binnen het bedrijf. Binnen RSQ bepalen we onze koers in het spanningsveld van kwaliteitseisen van opdrachtgevers, hygiënecodes, wet- en regelgeving en de CAO.

Ik ben KMA opgeleid en heb eerst 16 jaar als officier bij Defensie gewerkt. Vanaf september 1997 ben ik werkzaam in het bedrijfsleven in warehousing en transport. Deze ervaring helpt mij om zaken goed waar te nemen, te analyseren en vast te leggen.

Vanaf 2016 vertegenwoordig ik Peter Appel Transport binnen het Nationaal Netwerk Risicomanagement. Ik wil binnen NNR actief onze Risk & Safety kennis en delen en leren van andere industrieën. Ik heb al waardevolle nieuwe inzichten gekregen waarmee wij RSQ naar een meer volwassen risico veiligheidscultuur hebben kunnen brengen.

In september 2018 ben ik gestart aan UTwente met mijn Masteropleiding Risk Management. Naast mijn grote praktische werkervaring op het Risk & Safety domein wilde ik de wetenschappelijke onderbouwing leren kennen in dit mooie vakgebied.

Een veilige, rechtvaardige samenleving bereiken we door de dagelijkse context, waarin mensen denken en doen, zowel privé als werk, beter te begrijpen en in te richten. Kritische tegenspraak is essentieel. Het belangrijkste kenmerk van een veilige omgeving is dat mensen hun nek mogen en durven uitsteken.

Boekentip: de psychologie van strafrechtelijk bewijs. Anchored narratives: The psychology of criminal evidence, W. A. Wagenaar, P. J. van Koppen, en H. F. M. Crombag, New York: St Martin’s Press and Hertfordshire: Harvester Wheatsheaf, 1993.

Aandachtsgebied: lerende organisaties, want in onze complexe en dynamische samenleving zal alleen een lerende organisatie een hoge mate van betrouwbaarheid bereiken. Bij onze DEGAS activiteiten gebruiken we als rolmodel de veiligheidscultuur zoals die met constante voeding uit de praktijk in de luchtvaart is gegroeid.

Veiligheid: is altijd deel van een geheel. Er is dus als we het over veiligheid hebben altijd en onvermijdelijk sprake van afweging tussen op zich vaak strijdige doelstellingen. Die afweging moet bewust en gemotiveerd gemaakt worden om het voor de samenleving beste resultaat te bereiken.

Grootste risico: de illusie van controle. Dat vermindert de aandacht voor en de investeringen in weerbaarheid. Weick en Sutcliff verwoorden dat in Managing the Unexpected als volgt: “The lean, mean organization may sparkle in the short run, but it may also crash and bum at the first unexpected jolt because leanness strips the organization of resilience and flexibility.” (p.157)